07 Απριλίου 2025

Δασμοί που σπάνε δεσμούς...

 


 Δεν ξέρουμε αν η 3η του Απρίλη θα μείνει στην ιστορία σαν μια νέα Ημέρα Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ, καθώς δεν μπορούμε ακόμα να καταλάβουμε από ποιον και από τι ανεξαρτητοποιήθηκαν, αλλά σίγουρα θα μείνει στην ιστορία σαν η ημέρα επίσημης λήξης της περίφημης παγκοσμιοποίησης, όπως οι ΗΠΑ και οι δυτικοί την εννοούσαν μέχρι τώρα.

05 Απριλίου 2025

Ο Zorba γιορτάζει στη Βηρυτό

 

Bishara Merhij

27/3/2025

 


Μέρες σαν αυτές, το Μάρτιο του 1973, ο Μίκης Θεοδωράκης, ο διάσημος Έλληνας μουσικός, επισκέφτηκε τη Βηρυτό κατόπιν πρόσκλησης από το φίλο του Torus Seriosian. Στο πλαίσιο της πρόσκλησης έδωσε τέσσερις παραστάσεις στην πόλη Jbeil (Βύβλος) και στο Casino Lebanon. Ανάμεσα στα άλλα παρουσίασε, φυσικά, και τον διάσημο, όμορφο και πρωτοποριακό Ζορμπά. Ένα τραγούδι που έγινε παγκόσμιο, επειδή ο Θεοδωράκης συγκέντρωσε σε αυτό όλη την παραγωγική φαντασία και μουσική του αισθητική, δίνοντας μαθήματα ελληνικής καλλιτεχνικής κληρονομιάς, βγαλμένα από τη γη και την ιστορία.

Εκείνη την εποχή ο Θεοδωράκης ήταν και ένας διακεκριμένος πολιτικός ακτιβιστής, εξόριστος από τη στρατιωτική χούντα της χώρας του, μαχόμενος υπέρ της δημοκρατίας και των σύγχρονων προοδευτικών ιδεών, αξίες στις οποίες πίστεψε ο ταλαντούχος διεθνής καλλιτέχνης και εργάστηκε για την επιτυχία τους. Η Βηρυτός είχε την τύχη να δεχτεί μια παγκόσμια μεγαλοφυία και έναν επαναστάτη καλλιτέχνη, την περίοδο που γίνονταν συζήτηση στη νεολαία και στα πανεπιστήμια για τη λαϊκή τέχνη, τη λογοτεχνία και την πολιτική.

Στο Martinez – το λιμάνι της περιοχής Al-Hosn – και κοντά στον Κόλπο του Άη-Γιώργη στη Βηρυτό, ο μεγάλος Έλληνας επισκέπτης, έδωσε συνέντευξη τύπου, στην οποία αποκάλυψε τα συναισθήματά του προς το Λίβανο, δηλώνοντας: «Η χώρα σας, ο Λίβανος είναι μεγάλος και αν δεν μπορέσω να επιστρέψω στην Αθήνα, θα έρθω να ζήσω στο Λίβανο».

 Στο Λίβανο έλαμψε με την παρουσίαση διάφορων κύκλων τραγουδιών. Ήταν περήφανος για το «Οριεντάλ» του από το άλμπουμ του «Στην Ανατολή», που η παρουσίασή του άφησε πολλούς στο Λίβανο έκπληκτους, που στη Δύση βγήκε τέτοια μουσική.

Μετά τη συνέντευξη Τύπου, σκεφτήκαμε

Την επόμενη μέρα, όπως είχαμε συμφωνήσει, τον πήγαμε στο στρατόπεδο Shatila, όπου επισκέφτηκε ένα σχολείο, συναντήθηκε με τα παιδιά, τους γονείς και τους δασκάλους, συζήτησε μαζί τους για τα οράματα και τις ιδέες του και επηρεάστηκε πολύ. Στο γυρισμό προς το ξενοδοχείο, μας μίλησε για το μεγαλείο της συνάντησης και μας αποκάλυψε τη βαθιά θλίψη του για την επιδείνωση της κατάστασης που βίωναν οι Παλαιστίνιοι στα στρατόπεδα.

Την επομένη τον επισκεφτήκαμε ξανά, με την ιδέα πλέον της προετοιμασία ενός μουσικού κομματιού για την Παλαιστίνη, την οποία καλωσόρισε με θέρμη και μας ζήτησε να ρωτήσουμε αν είναι δυνατόν ο κ. Yasser Arafat να συμφωνήσει σε κάτι τέτοιο στη συνάντησή τους. Επικοινωνήσαμε με τον επικεφαλής του Οργανισμού για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, ο οποίος υποδέχθηκε το Θεοδωράκη και αγκάλιασε την ιδέα της μουσικής σύνθεσης. Πήγαμε μαζί με το Θεοδωράκη στο Al-Fakhani, έναν από τους δρόμους που βρίσκονταν η έδρα του Arafat.

 Πριν φτάσουμε στον έκτο όροφο του παλιού κτιρίου, μια ομάδα νέων ανθρώπων περιτριγύρισε το Θεοδωράκη και του έκαναν μεγάλη εντύπωση. Κατά τη συνάντηση με το Yasser Arafat, η οποία συμπεριέλαβε και πολιτικές συνομιλίες, ο οικοδεσπότης δήλωσε στον επισκέπτη του, ότι είναι μεγάλη τιμή να συνθέσει ο μνημειώδης Θεοδωράκης για να υποστηρίξει τον πολιορκημένο παλαιστινιακό λαό. Ο μεγάλος Έλληνας επισκέπτης του απάντησε: «Είναι τιμή για μένα να παρουσιάσω μια μελωδία που να μιλάει για το παλαιστινιακό ζήτημα, αυτό το μεγάλο ζήτημα, που ενσωματώνει τον αγώνα για ελευθερία και ειρήνη στον κόσμο».

Μετά τη λήξη της συνέντευξης ο Θεοδωράκης αποχαιρέτησε το ακροατήριο, το οποίο είχε γεμίσει τον έκτο όροφο, επιφυλάσσοντάς ένα θερμό καλωσόρισμα στο διεθνή καλλιτέχνη. Φύγαμε για να εκπληρώσει ο Θεοδωράκης τη συμφωνία του προς το μεγάλο ακροατήριο που τον περίμενε στο JBEIL.

Μετά από μήνες ο Θεοδωράκης ξεκίνησε τη διάσημη μελωδία του για την Παλαιστίνη, η οποία ήταν πολιορκημένη απ’ όλο τον κόσμο, έτσι ώστε το διάσημο όνομά του να δεθεί με το παλαιστινιακό θέμα. Αυτή η μελωδία, χαραγμένη στη συνείδηση και στη μνήμη μας, εξακολουθεί να υπάρχει -δόξα τω Θεώ- εργαλείο της επικοινωνίας μας και όλοι μπορούν να την ακούσουν.

Στην εκατονταετηρίδα του τελευταίου Μεγάλου Μίκη Θεοδωράκη, αποτίουμε φόρο τιμής από την καρδιά μας στο καλό και θαρραλέο πνεύμα του, αλλά και στους πολλούς Έλληνες συντρόφους του που μοιράστηκαν το συνεχή ηρωικό του αγώνα για τη ζωή.

 

 

 

Bishara Merhij

Πρώην υπουργός Εσωτερικών της Λιβανέζικης Δημοκρατίας

Ιδρυτικό μέλος των Επιτροπών της Λαϊκής Συνέλευσης

Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Διεθνούς Ιδρύματος Ιερουσαλήμ